Bardzo często można spotkać się ze stwierdzeniem, że uczniowie nie lubią czytać lektur. Powodów takiego nastawienia jest wiele. Zbyt obszerna lista książek przewidziana dla poszczególnych etapów edukacji, czy przekonanie, że poruszają one tematykę nieatrakcyjną z perspektywy młodych ludzi i są napisane skomplikowanym językiem. Jednak w praktyce, zgodnie z tym, co głosi znane, polskie przysłowie – nie taki diabeł straszny, jak go malują. Wszystko zależy w końcu od podejścia do czytania. Jeśli uczniowie okażą przynajmniej minimum dobrej woli i zaangażowania, a do tego dojdzie wsparcie ze strony nauczyciela, który będzie mądrze motywował swoich podopiecznych, ta czynność może okazać się czymś, na czym warto skupić się w większym zakresie, niż miało to miejsce dotychczas.
Już teraz sprawdź, jak zmienić swoje nastawienie, żeby czytanie lektur przestało być przykrym obowiązkiem, tylko stało się pożytecznym i rozwijającym zajęciem. Zastosowanie w praktyce tych kilku porad sprawi, że chętniej będziesz spędzał czas z książką w ręce.
Jak przygotować się do czytania książek?
Jeśli Twoim celem jest maksymalne wykorzystanie czasu spędzonego nad tekstem, za punkt wyjścia uznaj ogólne zapoznanie się z tematyką książki, datą jej powstania oraz biografią autora. W efekcie spojrzysz na poruszaną problematykę z szerszej perspektywy. Takie podejście ułatwi Ci później dokonanie szczegółowej analizy i interpretacji lektury.
Istotne znaczenie ma również znalezienie komfortowego miejsca do czytania książek, pozwalającego w pełni skoncentrować się na tym zadaniu. Niech będzie to spokojna przestrzeń, z której wyeliminuje się wszelkie rozpraszacze. Oczywiście zachodzi możliwość, aby w zależności od indywidualnych upodobań, czytać w domu lub bibliotece, a nawet na świeżym powietrzu (chociażby na balkonie, czy też w ogrodzie albo parku).
Ponadto zadecyduj, która opcja jest dla Ciebie wygodniejsza – czytanie lektur online, a może sięganie po tradycyjne, papierowe książki? Dzięki temu dopasujesz do własnych potrzeb sposób zaznajomienia się z treścią utworu literackiego, co sprawi, że ta czynność stanie się znacznie przyjemniejsza.
Jak należy czytać szkolne lektury? Zrób plan!
Umiejętności organizacyjne są przydatne również podczas zapoznawania się z lekturami szkolnymi, gdy koniecznością staje się ustalenie celów oraz staranne zaplanowanie całego przedsięwzięcia. Trzeba wtedy zwrócić uwagę na spis treści i objętość książki, aby podzielić ją na mniejsze części. Te informacje należy skonfrontować z czasem, jakim się dysponuje. Potem na tej podstawie opracowuje się harmonogram, w którym ma być wprost wskazane, ile stron lub rozdziałów powinno się przeczytać każdego dnia, czy też w ciągu tygodnia, żeby bez pośpiechu zdążyć. Taki plan można rozpisać w tradycyjnym, papierowym kalendarzu albo za pomocą aplikacji w telefonie.
Na późniejszym etapie liczy się konsekwencja w działaniu, samodyscyplina oraz wytrwałość, gdy obniży się motywacja i poczuje się znudzenie treścią danego utworu literackiego. W takich momentach trzeba przynajmniej chwilę odpocząć, zająć się czymś innym, a potem powrócić do dalszego czytania lektury.
Jak prowadzić zeszyt lektur?
W trakcie czytania lektury, jak i po zapoznaniu się z całym utworem, poleca się robić notatki. Mogą one mieć formę pisemną albo graficzną, istnieje też możliwość, żeby oznaczać istotne cytaty samoprzylepnymi karteczkami. To, czy najważniejsze informacje (np. dotyczące charakterystyki bohaterów) wypisze się od punktów, czy przedstawi w formie kolorowej mapy myśli, zależy od indywidualnego zapotrzebowania oraz preferowanych metod nauki. Ważne, aby pakiet wiadomości na temat konkretnej pozycji książkowej był uporządkowany oraz zgromadzony w jednym miejscu.
Osiągnięcie takiego celu jest możliwe, gdy zainwestuje się w specjalny zeszyt, a więc lekturownik. Co powinno się w nim znaleźć? Na dobrą sprawę nie ma tu żadnych ograniczeń, dlatego dzienniczek lektur może zawierać zapiski dotyczące: tytułu książki, autora, daty powstania utworu, rodzaju i gatunku literackiego, elementów świata przedstawionego, ważnych cytatów, czy różnych ciekawostek. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby czytelnik wskazał tam swoją ocenę przeczytanej książki i opisał osobiste refleksje. Później, gdy będzie zbliżał się termin sprawdzianu lub egzaminu, zawsze warto powrócić do tych notatek, aby w kilka chwil je przejrzeć i przypomnieć sobie treść danej lektury.
Czytanie całych książek czy opieranie się na streszczeniach – co lepsze?
Uczniowie, którym z uwagi na inne obowiązki szkolne brakuje czasu na czytanie lektury, często zastanawiają się, czy zamiast zapoznania się z pełną treścią utworu mogą skorzystać tylko ze streszczenia. Podobne wątpliwości pojawiają się w ich głowie, gdy po przeczytaniu kilku stron książki czują, że nic nie rozumieją. Praktyka pokazuje, że nic nie zastąpi przeczytania całej lektury, ponieważ w taki sposób zyskuje się szerszą perspektywę oraz dogodną przestrzeń do dokonania wielopoziomowej analizy tekstu literackiego. Streszczenia nie powinny być alternatywą dla książek, lecz mogą stanowić ich uzupełnienie. Zwłaszcza jeśli wybierze się wersje szczegółowe, z których też można się sporo dowiedzieć. Pozwalają one usystematyzować podstawowe informacje oraz wspomagają poprawne zrozumienie treści.
Warto więc sięgać po dobre streszczenia, które wiernie oddają sens oryginału i skupiają się na tym, co najważniejsze w danym utworze literackim.
„Tango” Sławomira Mrożka, „Antygona” Sofoklesa, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, czy „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego – to tylko przykładowe książki, z których treścią w wersji skróconej zapoznasz się tutaj. Sprawdź już teraz te streszczenia, aby na długo zapamiętać treść lektur szkolnych!
SprawdzamDlaczego warto czytać lektury? Podsumowanie
Zaprezentowanej powyżej informacje to pakiet przydatnych wskazówek, które podpowiadają, co trzeba krok po kroku zrobić, żeby szybko zapoznać się z konkretnym utworem literackim i na długo zapamiętać jego treść. Opłaca się skorzystać z tego wsparcia, ponieważ stosowanie się do tych porad to ważny składnik przepisu na sukces w postaci czytania lektur szkolnych ze zrozumieniem oraz możliwości zastosowania zdobytej w ten sposób wiedzy na lekcji, sprawdzianie, czy egzaminie (ósmoklasisty lub maturalnym).
Na koniec trzeba też wspomnieć o ogólnych korzyściach, jakie wynikają z regularnego sięgania po książki. Dlaczego warto czytać? Taka aktywność zwiększa inteligencję, wzbogaca słownictwo, doskonali umiejętność pisania, kształtuje osobowość, rozwija wyobraźnię, stymuluje kreatywne myślenie, wycisza, łagodzi stres, pomaga w zapamiętywaniu oraz poprawia koncentrację. Widać więc, że na czytaniu lektur naprawdę można zyskać – i nie chodzi tylko o zapoznanie się z materiałem wymaganym na egzaminach kończących szkołę. To po prostu dobra zabawa oraz inwestycja w swój wszechstronny rozwój.
SEKCJA FAQ
Jakie są obowiązkowe lektury szkolne?
Bardzo często aktualne wykazy lektur są publikowane na stronie internetowej szkoły. Informacji na ten temat udziela także nauczyciel języka polskiego, który podpowie, z jakimi książkami powinni zapoznać się uczniowie danej klasy.
Jak szybko i skutecznie czytać lektury?
Proces przyswajania treści lektur bez dwóch zdań usprawni systematyczność (określenie, że każdego dnia czyta się określoną liczbę stron lub rozdziałów), tworzenie na bieżąco notatek z najważniejszymi zagadnieniami oraz porządkowanie i utrwalanie zdobytej wiedzy poprzez korzystanie ze streszczeń i opracowań.
Jak zachęcić do czytania lektur?
Rodzice lub nauczyciele mogą na różne sposoby motywować dzieci i młodzież do czytania lektur. Warto w pierwszej kolejności zaprezentować młodym ludziom liczne korzyści, jakie generuje nawyk obcowania z książką. Z drugiej strony trzeba wprost wytłumaczyć, że lektury szkolne stanowią źródło wiedzy wymaganej na lekcjach polskiego oraz podczas egzaminu ósmoklasisty i matury (zarówno ustnej, jak i pisemnej).
Dlaczego uczniowie nie lubią czytać lektur?
Uczniowie szkół podstawowych i średnich nie lubią czytać lektur, ponieważ uznają to za przymus i czują się przytłoczeni zbyt długą listą książek, z jakimi powinni się zapoznać na danym etapie edukacyjnym. Młodzi ludzie po prostu twierdzą, że ta czynność to nuda i strata czasu, a tematyka lektur nie ma nic wspólnego z ich zainteresowaniami, czy codziennym życiem.
Czy czytanie lektur jest potrzebne?
Czytanie lektur szkolnych ma pozytywny wpływ na wielopłaszczyznowy rozwój młodego człowieka – jest doskonałym treningiem dla mózgu, ponieważ usprawnia jego pracę, a także czyni ucznia mądrzejszym, bo pogłębia wiedzę w określonej dziedzinie i poszerza horyzonty.