Na samą myśl o samodzielnym stworzeniu jakieś dłuższej wypowiedzi pisemnej masz gęsią skórkę? Czytasz przedstawiony w poleceniu temat, ale w Twojej głowie zwykle panuje pustka i nie wiesz, jak się zabrać za przygotowanie rozprawki, charakterystyki, ogłoszenia, zaproszenia, czy opowiadania? Uważasz, że nie masz tak zwanego „lekkiego pióra”? Dobra wiadomość jest następująca – umiejętność pisania wypracowań szkolnych można wytrenować, wystarczy tylko odpowiednie podejście. Co robić, żeby to zadanie przestało być obowiązkiem, a stało się przyjemnością i szansą na wyrażenie siebie poprzez słowa?
Poniżej prezentujemy wskazówki, dzięki którymi przygotowanie ciekawego tekstu nie będzie dla Ciebie problemem. Podpowiadamy, jaki schemat powinna mieć wzorcowa praca pisemna oraz wskazujemy, jak opracować plan tekstu, aby zawrzeć w nim wszystkie najważniejsze informacje. Już teraz sprawdź, jak krok po kroku napisać wypracowanie z języka polskiego!
Jak znaleźć motywację do pisania?
Nauczyciel języka polskiego zadał Twojej klasie pracę domową polegającą na napisaniu wypracowania? A może przygotowujesz się do matury, przez co regularnie ćwiczysz redagowanie wypowiedzi pisemnych? Prawdopodobnie w pierwszym przypadku czynnikiem, który mobilizuje Cię do działania, jest chęć otrzymania bardzo dobrej oceny, natomiast w drugiej sytuacji zapewne zależy Ci na uzyskaniu maksymalnej liczby punktów za to zadanie, co przełoży się na satysfakcjonujący wynik z egzaminu maturalnego. W podanych wcześniej przykładach poziom motywacji kształtują bodźce zewnętrzne, dlatego warto zadbać o to, żeby zaangażowanie do pisania ciekawych wypracowań wynikało również z wewnętrznej potrzeby.
Jak osiągnąć w tym zakresie oczekiwane rezultaty? Zacznij od zastanowienia się, co tak naprawdę Cię blokuje. Czy to obawa przed krytyką? A może brak wiary we własne umiejętności? Najlepiej po prostu pozbyć się negatywnych myśli i uznać to zadanie za wyzwanie pomagające odkryć talent pisarski. Jeśli temat wydaje Ci się nudny, spróbuj znaleźć w nim coś, co Cię zaciekawi – możesz chociażby nawiązać do doświadczeń z przeszłości lub własnego hobby i tym samym wyróżnić swoją pracę. Pamiętaj, że każdorazowo pisanie wypracowania z języka polskiego to szansa na rozwój wyobraźni oraz podzielenie się z innymi własnym punktem widzenia.
Sposób numer 1 – uporządkuj myśli i stwórz plan wypracowania
Pierwszy krok, który należy wykonać, przygotowując się do pisania wypracowania, jest opracowanie konspektu. Zacznij więc od dokładnego przeanalizowania podanego temat, zwracając uwagę na problem, jaki trzeba będzie rozważyć. Jednocześnie ustal cel swojego tekstu, aby wiedzieć, na czym najbardziej się skupić. Istotą planowania niech stanie się wypisanie od punktów pomysłów, jakie przyjdą Ci do głowy oraz ułożenie w odpowiedniej kolejności kwestii, które zechcesz poruszyć. Przykładając się do tego, unikniesz chaosu, przypadkowych wtrąceń i pogubienia wątków
Sposób numer 2 – zadbaj o odpowiednią strukturę tekstu
Bez względu na to, czy piszesz wypracowanie na poziomie maturalnym, czy szkoły podstawowej, miej świadomość, że zawsze powinno mieć ono trójdzielną kompozycję, a więc składać się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Kierując się tym klasycznym schematem, stwórz najpierw wprowadzenie, w którym pokrótce zaprezentujesz temat i zachęcisz do dalszego czytania. W rozwinięciu, czyli zasadniczej części wypracowania z języka polskiego, musisz dogłębnie opisać poruszane zagadnienie. Natomiast ostatni element stanowi zakończenie, w którym jest miejsce na wyciągnięcie wniosków oraz podsumowanie przedstawionych wcześniej rozważań. Trzymanie się tych zasad sprawi, że napisany tekst będzie logicznie uporządkowany i przystępny w odbiorze.
Sposób numer 3 – pamiętaj o sprawdzeniu wypracowania
Następna reguła, która pozwala napisać ciekawe wypracowanie, zachęca do tego, aby po postawieniu ostatniej kropki nie oddawać od razu pracy nauczycielowi do oceny. Wcześniej trzeba przynajmniej raz przeczytać cały tekst (na głos albo w myślach), podchodząc krytycznie do każdego zdania, wyłapując ewentualne błędy i nanosząc niezbędne poprawki w celu udoskonalenia pierwotnej wersji. Warto więc tak zagospodarować czas przeznaczony na przygotowanie charakterystyki, opowiadania, czy rozprawki, aby nie tylko je napisać, ale też sprawdzić. Jeśli masz taką możliwość, odłóż na chwilę swoje wypracowanie i wróć do niego później – świeże spojrzenie często pomaga zauważyć rzeczy, które wcześniej gdzieś umknęły.
Sposób numer 4 – czytaj książki i szukaj inspiracji
Czytanie to jeden z najlepszych sposobów na poprawę swoich umiejętności pisania. Wybieraj różnorodne książki – od literatury pięknej, przez eseje, aż po poradniki – które pomogą Ci poszerzyć słownictwo i poznać różne style pisarskie. Lektury szkolne są również świetnym źródłem inspiracji. Możesz czerpać z nich pomysły na przykłady, cytaty, czy odniesienia. Co więcej, regularne czytanie rozwija wyobraźnię i pomaga lepiej wyszukiwać oraz rozumieć konteksty, co jest niezwykle przydatne podczas pisania wypracowań z języka polskiego. Pamiętaj, że im więcej czytasz, tym łatwiej będzie Ci formułować własne myśli i ubierać je w słowa.
Sposób numer 5 – ćwicz pisanie i poprawiaj swój styl
Pisanie wypracowań to umiejętność, którą można stopniowo rozwijać dzięki regularnym ćwiczeniom. Staraj się robić to jak najczęściej – nie tylko wtedy, kiedy musisz, ale też z własnej woli. Pisz opowiadania, opisy, notatki, charakterystyki, eseje, czy rozprawki, jak również spisuj własne historie i przemyślenia (na przykład zamieszczając je w dzienniku). Eksperymentuj ze stylem i słownictwem, a z czasem zauważysz, że pisanie stanie się dla Ciebie coraz łatwiejsze. Po każdym napisanym tekście przemyśl, co mogłeś zrobić lepiej i wyciągnij wnioski na przyszłość, a taki trening przeniesie pożądane efekty.
Pisanie wypracowań – dlaczego warto się tego uczyć?
Pisanie wypracowań z języka polskiego potrafi być męczącym i dość czasochłonnym zajęciem. Jednak opłaca się poświęcić trochę więcej wysiłku na doskonalenie się w tym obszarze, ponieważ to nie tylko typowy szkolny obowiązek, lecz również nauka logicznego myślenia, wszechstronnego analizowania, trafnej argumentacji, krytycznego myślenia, precyzyjnego wyrażania swojej opinii w danej kwestii oraz formułowania wniosków.
Bez dwóch zdań to uniwersalna umiejętność, która przydaje się nie tylko na kolejnych etapach edukacji (co potwierdzą zarówno uczniowie podstawówki, jak i maturzyści), ale też w codziennym życiu. Ta kompetencja każe się także cenna w przyszłości, gdy przyjdzie czas na rozwijanie kariery zawodowej. Dzięki temu można konsekwentnie kształtować zdolność formułowania zrozumiałych komunikatów w formie pisemnej, których treść jest dopasowana do odbiorcy.
Przed egzaminem chcesz przećwiczyć nie tylko pisanie wypracowań?
Poznaj kurs języka polskiego na poziomie podstawowym! Znajdziesz tam streszczenia i opracowania lektur, nagrania lekcji oraz quizy sprawdzające wiedzę. Korzystanie z tych materiałów edukacyjnych to sprawdzony sposób na urozmaicenie procesu uczenia się.
SprawdźJak pisać dobre wypracowania? Podsumowanie
Przedstawione powyżej porady pokazują, że pisania wypracowań z języka polskiego rzeczywiście można się nauczyć. Chcesz wynieść na nowy, wyższy poziom swoje umiejętności z tym związane? Zacznij właśnie teraz, eksperymentuj z różnymi metodami i nie bój się popełniać błędów! Pamiętaj jednak, że wyrabianie nawyku pisania to rozłożony w czasie proces, a nie coś, co nastąpi z dnia na dzień.
Każdy, kto chce tworzyć opowiadania, charakterystyki postaci, czy wypowiedzi argumentacyjne, które inni z zaciekawieniem przeczytają od początku do końca, musi uzbroić się w cierpliwość i wykazać samodyscypliną. Trzeba mieć na uwadze, że mało kto rodzi się mistrzem w pisaniu dopracowanych wypracowań, liczy się zatem regularny trening. Po stworzeniu nowego tekstu zastanów się przez chwilę, co można w nim poprawić (na przykład użyć bardziej wyszukanego słownictwa albo unikać powtórzeń), aby kolejnym razem stworzyć coś jeszcze lepszego. Pisanie to sztuka, której warto się uczyć – nie tylko dla ocen, ale przede wszystkim dla samego siebie.
SEKCJA FAQ
Od jakich słów zacząć wypracowanie?
We wstępie może znaleźć się jakaś ciekawostka, pytanie retoryczne, cytat lub przykład. Ważne, aby od samego początku zasygnalizować, o czym będzie wypracowanie, jednak bez zdradzania od razu wszystkich szczegółów (na to przyjdzie czas w rozwinięciu).
Jak napisać wypracowanie krok po kroku?
Pisanie wypracowania warto zacząć od dokładnego zrozumienia tematu i sprecyzowania w myślach, co chce się przekazać. Następnie trzeba opracować plan oraz stworzyć szkic tekstu. Końcowym etapem jest sprawdzenie poprawności ortograficznej, stylistycznej i gramatycznej wypracowania oraz naniesienie ewentualnych poprawek.
Z czego składa się wypracowanie?
Standardowo wypracowanie składa się z trzech elementów: wstępu (krótkie wprowadzenie w temat i zarysowanie problemu), rozwinięcia (główna, najbardziej rozbudowana część z opisami, argumentami lub przykładami) oraz zakończenia (krótkie podsumowanie lub wnioski, które zamykają tekst).
Czy rozprawka to to samo, co wypracowanie?
Rozprawka to jedna z form wypracowania, w której piszący przedstawia argumenty za i/lub przeciw konkretnej tezie. Warto zapamiętać, że każda rozprawka jest wypracowaniem, ale nie każde wypracowanie musi być rozprawką.
Jak napisać wstęp do wypracowania?
Wstęp powinien pełnić funkcję wprowadzenia – ma zarysować temat, określić główną myśl tekstu oraz zainteresować czytelnika i zachęcić go przeczytania całego wypracowania.
Jak wymyślić temat wypracowania?
Pisząc wypracowanie na lekcjach lub jako zadanie domowe, uczniowie muszą zwykle zmierzyć się z tematem podanym przez nauczyciela. Jeśli chodzi o wypowiedzi pisemne na egzaminie, należy kierować się wytycznymi wskazanymi w poleceniu, jakie zamieszczono w arkuszu. Natomiast przygotowując wypracowanie w celach ćwiczeniowych, można samodzielnie wymyślić temat, kierując się na przykład własnymi zainteresowaniami lub bieżącymi wydarzeniami.
Czy w wypracowaniu są akapity?
Tak, wypracowanie musi być podzielone na akapity, które pomagają logicznie uporządkować tekst. Każdy akapit powinien rozwijać jedną myśl, co ułatwi czytelnikowi śledzenie toku rozumowania autora.
Autor
EDURANGA
